تنوع جمعیتهای زنبور عسل بر اساس نشانگرهای مورفولوژیکی و ریزماهواره (microsatellite) در استان اردبیل

شناسایی و مطالعه تنوع موجود در جمعیتهای زنبور عسل یکی از اهداف مهم در اصلاح نژاد زنبور عسل محسوب می شود. بدین منظور 32 نمونه تصادفی از کلنیهای زنبور عسل و عمدتاً در طول تابستان در استان اردبیل جمع آوری گردید. گروه­بندی جمعیتها بر اساس صفات کلیدی مورفولوژیک با روش تجزیه خوشه­ای به روش حداقل واریانس وارد (ward) کلنیهای مورد بررسی را به چهار گروه مجزا تقسیم نمود. این یافته ها جدایی مورفولوژیک نژاد زنبور عسل ایرانی و نژادهای خارجی آن را اثبات کرد. نژادهای وارد شده به این منطقه شامل نژاد ایتالیایی و هیبرید استارلاین در گروههای کاملاً مجزا قرار گرفتند ولی نژاد میدنایت کاملاً از نژاد استارلاین مجزا نشد. استفاده از دو جایگاه ریزماهواره(microsatellite)  نشانگر حداقل 2 و حداکثر 4 آلل در هر مکان ژنی بود. تحلیل کلیه پارامترهای حاصل از مطالعه ژنتیک جمعیت و برآورد رابطه فیلوژنتیکی بین جمعیتها با استفاده از روش تجزیه خوشه ای نشان داد که میانگین هتروزیگوسیتی مشاهده شده 93/0 و مورد انتظار 53/0 است. بیشترین شباهت ژنتیکی بین نژاد ایتالیایی و استارلاین به میزان 98/0 و کمترین آن بین نژاد میدنایت و ایتالیایی به میزان 57/0 برآورد شد. نتایج این تحقیق نشان داد که نمونه های ایرانی از هیبریدهای میدنایت ، استارلاین و ایتالیایی تفکیک شدند.